- Ιθώμη
- I
Αρχαία πόλη της Θεσσαλίας. Ήταν χτισμένη στη θέση του σημερινού οικισμού Φανάρι, όπου σώζονται λείψανα αρχαίου τείχους και μεσαιωνικό φρούριο. Στην Ιλιάδα αναφέρεται ότι οι κάτοικοί της πήραν μέρος στον Τρωικό πόλεμο με πλοία· επικεφαλής τους ήταν οι Ασκληπιάδες, Ποδαλείριος και Μαχάων. Αργότερα μετακόμισαν στη Μητρόπολη, όπου είχαν εγκατασταθεί και οι κάτοικοι άλλων πόλεων της Ιστιαιώτιδας. Άλλες ονομασίες της είναι Θούμαιον, Θαμαί, Θώμη.IIΌρος (800 μ.) της Μεσσηνίας, προέκταση των ορέων της Κυπαρισσίας. Αποτελούσε τη φυσική ακρόπολη της περιοχής, ενώ είναι στενά συνδεδεμένο με την ιστορία της Μεσσηνίας. Ήδη από την εποχή των τριών Μεσσηνιακών πολέμων, το μικρό οροπέδιο της κορυφής του ήταν οχυρωμένο· εκεί κατέφυγαν οι Μεσσήνιοι κατά τον Α’ Μεσσηνιακό πόλεμο, όμως οι Σπαρτιάτες ύστερα από μακρόχρονη πολιορκία κατέλαβαν την Ι. Κατά τη μεγάλη εξέγερση των ειλώτων, το 464 π.Χ., οι Μεσσήνιοι οχυρώθηκαν πάλι στην Ι. Το 369 π.Χ. ο Επαμεινώνδας έχτισε κάτω από το φρούριο της Ι. την πόλη Μεσσήνη· τότε πρέπει να χτίστηκαν και τα τείχη γύρω από την ακρόπολη.
Ερείπια των αρχαίων τειχών στο όρος Ιθώμη της Μεσσηνίας· πιθανότατα χτίστηκαν όταν ίδρυσε ο Επαμεινώνδας τη Μεσσήνη (369 π.Χ.) (φωτ. I. Ντεκόπουλου).
Dictionary of Greek. 2013.